MEHMET NİYAZİ ALTUĞ ANADOLU LİSESİ EDEBİYAT

Servet-i Fünun (Edebiyat-ı Cedide):

Recaizade Mahmut Ekrem'in önderliğinde Servet-i Funun Dergisi etrafında toplanan bazı gençler Tevfik Fikret'in derginin başına getirilmesiyle edebi bir topluluk özelliği kazanır.

Sonraları Cenap Şahabettin, Mehmet Rauf, Hüseyin Cahit Yalçın, Celal Sahir Erozan, Ali Ekrem Bolayır, Halit Ziya Uşaklıgil'in katılımıyla genişler.

Devlet yönetiminin baskıcılığını bahane ederek toplumsal konulara eğilmediler.

Fransız edebiyatından etkilendiler.

Aruz başarıyla ölçüsü kullanılmıştır.(Sadece Tevfik Fikret "Şermin" adlı eserini hece ölçüsüyle yazmıştır.)

Hep uzak ülkelere gitme hayaliyle yaşadılar.

Sanat, sanat içindir ilkesine bağlı kaldılar.

Nazım (şiir) nesre (düz yazı) yaklaştırılmıştır. Konu bütünlüğüne önem verilmiştir.(bkz. Mensur Şiir )

Batı'dan sone ve terza-rima gibi yeni nazım şekilleri alınmıştır.

Roman dalında Halit Ziya oldukça başarılı eserler vermiştir.

Şiirde parnasizm ve sembolizmden etkilenmişlerdir.

                              SERVET-İ FUNUN EDEBİYATININ SANATÇILARI

TEVFİK FİKRET (1867-1915)

Kendi akımının ve Türk edebiyatının en önemli şairlerindendir.

Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamıştır.

Fen, bilim, teknik onun kalemiyle şiirimize girmiştir.

Parnasizm akımından etkilenmiştir.

Şiiri düz yazıya yaklaştırmıştır.

Şermin adlı eserinde hece ölçüsünü kullanmıştır.

Servet-i Funun'dan sonra herhangi bir topluluğa katılmamış, bazı sosyal şiirler yazmıştır.

Türk edebiyatında ilk defa İstanbul'u eleştiren şair olmuştur.(Sis şiiri)

Mehmet Akif ile atışmışlardır. Oğlu Amerika'ya okumak için gider; ancak papaz olur.

Eserleri: Rubab-ı Şikeste, Haluk'un Defteri, Rubab-ın Cevabı, Tarih-i Kadim, Doksan Beşe Doğru, Şermin

HALİT ZİYA UŞAKLIGİL (1866-1945)

Birçok edebi türde eser vermesine rağmen asıl ününü romanlarda bulmuştur.

Sanatlı bir söyleyişi, iyi bir gözlemciliği vardır.

Romanlarında üst tabakanın hayat özelliklerini işlemesine rağmen hikâyelerinde sıradan insanları işlemiştir.

Realizm ve natüralizmi benimsemiştir.

Eserleri teknik açıdan kuvvetlidir, bu yönüyle romancılığımızın üstadı sayılır.

Şiirleri düz yazıya oldukça yakındır.

Eserleri: Aşk-Memnu, Mai ve Siyah, Kırık Hayatlar, Bir Ölünün Defteri, Aşka Dair, Kâbus...

CENAP ŞAHABETTİN (1870-1934)

Sanat, sanat içindir görüşünü benimsemiştir.

Halk arasında birçok dizesi atasözü gibi kullanılmaktadır.

Dilini süslemiş, kelime oyunları bol, söz sanatları oldukça fazla kullanmıştır.

Şaire göre "şiir kelimelerle resim yapma işidir."

Eserleri: Hac Yolunda, Evrak-ı Eyyam, Tamat, Nesr-i Harp, Nesr-i Sulh, Afak-ı Irak Tiryaki Sözleri.

MEHMET RAUF (1876-1931)

İlk psikolojik romanımız olan "EYLÜL"ü yazmıştır.

Çok fazla bir edebi kimliği yoktur.

Halit Ziya'nın etkisinde kalmıştır.

Serveti Fünun Edebiyatı Diğer Yazar ve Şairleri:

Hüseyin Cahit Yalçın

Ahmet Hikmet Müftüoğlu

Süleyman Nazif

Ali Ekrem Bolayır

Faik Ali Ozansoy

İsmail Safa

Ahmet Reşit Rey

Hüseyin Siret Özsever

SERVET-İ FUNUN DÖNEMİNİN BAĞIMSIZ İSİMLERİ

MEHMET AKİF ERSOY (1873-1936)

Sanatı toplum için kullanmıştır.

Mücadeleci fikir adamıdır.

Hayatı, olduğu gibi edebiyata yansıtmıştır.

Aruzu başarıyla kullanmıştır.

Epik -lirik şiiri ustaca kullanmıştır.

İslam birliği (ümmet bilinci) ni yerleştirmek için uğraşmıştır.

Tek eseri "SAFAHAT"tır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR (1864-1944)

Realist-natüralist bir yazardır.

Toplum için sanat görüşündedir.

Hemen her şey onun eserlerine konu olmuştur.

Mizaha, günlük konuşmalara çok sık başvurmuştur.

Ona göre roman sokağın aynasıdır.

Yabancı hayranlığı, mürebbiye takıntısını, kadın dedikodularını eserlerinde sıkça işlemiştir.

Eserleri İstanbul merkezlidir. Anadolu yoktur.

Eserleri: Şık, Mürebbiye, İffet, Şıpsevdi, Gulyabani, Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, Ben Deli Miyim? Nimetşinas

AHMET RASİM (1865-1932)

Eserlerinde ele aldığı kişilerin geleneklerinden, göreneklerinden, inançlarından bahsetmiştir.

Yapıtlarında sohbet havası vardır.

Servet-i Fünundan uzak durmuştur, Ahmet Mithat Efendi'nin edebi çizgisini izlemiştir.

Eserlerinde yaşadığı döneme ait ayrıntılı bilgiler vermiştir.

Kadın-erkek ilişkileri konusunu eserlerinde katı ahlakçı bir tutumla işlemiştir.

Şarkı da bestelemiştir...

Başlıca eserleri: Hamamcı Ülfet (1922), Fuhş-ı Atik (1924), İki Güzel Günahkar, Afife, Kitabe-i Gam, Şehir Mektupları, Falaka, Muharrir Şair Edip, Ramazan Sohbetleri, Menakıbı İslam, Eşkali Zaman, Ciddü Mizah, Gülüp Ağladıklarım, Muharrir Bu Ya, Osmanlı Tarihi, İki Hatıra Üç Şahsiyet, İstibdattan Hakimiyeti Milliyeye, Romanya Mektupları